Hoe zijn de Portugese ziekenhuizen? Mijn persoonlijke ervaring (helaas)

Lies schreef op het eind van haar laatste blog dat ik behoorlijk ziek was. En dat was ook zo. Ik voelde me heel erg beroerd, overgeven, wat verhoging en vooral buikpijn. Veel buikpijn. Heel veel buikpijn.

Na een paar dagen werd het (meer dan) tijd om naar de huisarts te gaan. Volgens hun website was de huisartsenpost (Centro de Saude) in Borba nog open. Dus hop, ernaar toe over hobbelige wegen. De hobbels in de weg maakten de buikpijn onverdraaglijk heftig. Eenmaal aangekomen bij de Saude bleek die toch niet open te zijn😒. Internet sites updaten is een dingetje in Portugal.. Omdat de pijn heel heftig was hebben we besloten om naar de grotere en beter ingerichte Saude in Estremoz te gaan. Hier is Lies een jaartje geleden ook geweest en die beviel goed. Daar werd ik meteen geholpen, dus ze hadden wel door dat het echt niet goed ging. De pijn was zo heftig dat de arts begreep dat 'ie van mijn buik moest afblijven dus het werd röntgenfoto's maken. Daaruit maakte hij op dat ik heel veel lucht in de darmen had en vermoedelijk verstopt was. Hij was een beetje vaag of ik al dan niet een darminfectie had, maar hij noemde het wel. (zijn beheersing van het Engels was zwak, en ons Portugees is nog niet goed genoeg). Op mijn vraag of het de galblaas kon zijn (de pijn concentreerde zich de laatste dagen rechtsboven) antwoordde hij met nāo (nee). Dus, met laxeermiddel en probiotica naar huis. En ik moet zeggen: het werkte. Ik ging me beter voelen, en begon op te knappen.

Voor de zekerheid zijn we toch nog naar onze huisarts gegaan. En dan nu met een Portugese vriendin van ons erbij als tolk. De huisarts had ook wel de diagnose van een virale darminfectie (en negeerde de pijn rechtsboven ook, maar die was ook sterk afgenomen), maar liet me voor de zekerheid toch maar bloedprikken. In de tussentijd knapte ik verder op. Na 7 dagen niks eten begon ik weer trek te krijgen. Dus, het ging eigenlijk wel goed. Totdat de huisarts mijn bloedwaarden zag. Een paar leverwaarden waren sterk afwijkend, en duiden op een virale leverinfectie 😬. Dus, ik moest dezelfde dag naar de eerste hulp in het ziekenhuis in Evora.

Toen begon het. Je krijgt na de triage een armbandje om met een kleur. Rood is meteen door naar de afdeling, oranje is met prioriteit naar de eerste hulp, oranje is met voorrang naar de eerste hulp. Ik had oranje. Eerst een uur of zes wachten in een gangetje met veel andere zieke mensen. Sommigen (mannen) waren duidelijk dement z. Veel boze mensen want het duurt allemaal erg lang. Mensen die overduidelijk erg lijden en ook maar blijven liggen (hierbij wel een kanttekening: het lijden in Portugal lijkt ook soms wel heel theatraal. Degene die het meest hoorbaar en zichtbaar aan het lijden was kwam een kwartiertje nadat ze naar binnen mocht voor behandeling heel vrolijk en energiek naar buiten. Het leek wel een wonder 😅) . En ik, ik voelde me eigenlijk niet slecht. De omgeving maakte wel dat ik me heel erg ongemakkelijk voelde. Ik ben nu eenmaal een gevoelig typetje.

Na een uur of 6 wachten mocht ik uiteindelijk verder. Ik verwachtte een soort spreekkamer, maar nee. Een zaal vol bedden, en dan ook echt VOL. Tussen de bedden geen gordijnen of zo. De gangpaden vol bedden. En alles stampvol. Alleen maar mannen. Ik mocht plaatsnemen in een stoel, en werd gehoord door de eerste hulparts die gelukkig goed Engels sprak. En toen begon het wachten weer.

Ik wil even schetsen hoe het ertoe gaat in zo'n ruimte. Privacy bestaat niet. Alles gebeurt volledig zichtbaar voor iedereen. En je ziet dingen die je gewoon niet wilt zien, ik in ieder geval niet. Mannen die heel heel agressief zijn, vermoedelijk door een delier. Demente mannen die hartverscheurend krijsen als ze alleen maar omgedraaid worden. Mannen die doodsbang zijn omdat ze vrezen dat ze een hartaanval gehad hebben.

Eén geval heeft heel veel indruk op me gemaakt. Het ging om een hele trotse oude boer. Hij had duidelijk heel veel pijn, maar lag heel stil en was stil. Opvallend waren zijn oren. De oorschelpen waren voor driekwart verdwenen, vermoedelijk door de zon. Elk jaar een laagje oor dood door de UV.... Hij werd gewassen (voor mijn ogen) en moest een katheder krijgen. Daar verzette hij zich heftig tegen, maar het wérd geplaatst. En maar goed ook, want er kwam in een paar minuten wel een liter of vier urine uit. En toen ontdekten ze een heel groot gezwel op zijn rug. Vuist groot, knalrood, en het zag eruit als een grote rode roos.....Ook op zijn arm hard hij zo'n gezwel. Ik zag het allemaal gebeuren voor mijn ogen. Ik zag ook hoe die man brak...

Ik heb hier best mee geworsteld. Waarom doet men dit zo? Natuurlijk: te weinig ruimte. En dan liever op deze manier eerste hulp verlenen dan niks doen. Het personeel was echt wel heel kundig, betrokken en werkte keihard. Maar uiteindelijk weer het besef: ik ben geëmigreerd en leef nu in een andere cultuur. De gezondheidszorg is anders dan in Nederland. De mensen zijn hier anders dan in Nederland. Die trotse boer heeft vermoedelijk nooit naar een arts gewild. Hij loste alles zelf op. Totdat hij kapot ging en hij vermoedelijk niet meer te redden is. Duidelijk is dat de Portugezen ook niet tevreden zijn over de eerste hulp.

Toen ik eenmaal op de behandelafdeling lag werd het allemaal heel anders, waarover later meer.

Ok. En nu weer aandacht voor mij. Ik kreeg uiteindelijk een infuus (binnen tien seconden) en een CT scan. Met als uitslag: galsteen en een ontstoken galblaas. Maar wat ze echt niet snapten was dat ik geen enkele pijn had in die regio. Niet meer na de extreme pijn een paar dagen ervoor. Dus tja, wat te doen. Ze hadden de neiging om me naar huis te sturen met antibiotica, maar ze wilden eerst overleg met chirurgie. Dus een hele batterij chirurgen en assistenten bij mijn stoel. Die ook twijfelden, en dus voorstelden om de nieuwe en frisse ploeg te laten besluiten. In de tussentijd werd ik opgenomen op de chirurgische eerste hulp. Wat een rust! Ik heb zelfs wel twee uur geslapen! Na bloedprikken en analyse kwam de arts en die had als 'voorstel' (dat een patiënt wil weten wat er gebeurd en wil meedenken zijn ze niet gewend in Portugal, althans zo leek het) dat ik vijf dagen opgenomen zou gaan worden en antibiotica via het infuus zou krijgen. Zouden de bloedwaarden niet beter worden dan een operatie. Worden ze wel beter dan naar huis. Ik ben maar akkoord gegaan; het klonk zorgvuldig en logisch.

Ik ging toen naar de chirurgie afdeling. Wát een rust! Wat een comfort! Wat een lieve zorgzame, betrokken verpleging, schoonmakers en artsen! Alles vol humor. Een van de verpleegkundigen liep niet op de gang, maar danste vrijwel altijd. De verschillende 'lagen' (er is wel een duidelijke hiërarchie) gaan ontspannen met elkaar om. Om half zes komen ze zingend de kamer op. Die menselijkheid en professionaliteit was echt geweldig en deed mij veel goed!

De zalen en vooral de doucheruimtes: ach, ze konden wel wat (heel veel) onderhoud gebruiken. Maar tja, volgend jaar wordt er een nieuw en veel groter ziekenhuis in Evora geopend. Het was allemaal wel heel schoon. Ziekenhuis eten is op een of andere manier altijd niet te vreten. Ook hier niet. Weinig groenten en fruit. Veel vis, en dan geen filet maar met graat en al. Gelukkig zorgde Lies voor aanvulling met veel vers fruit en rauwe groenten.

Uiteindelijk bleek de ontstoken galblaas goed op de antibiotica te reageren. Ik mocht op dag 6 naar huis (YES!!!!). Omdat er wel een galsteen gezien is komt er wel een vervolg. Er komt tot een MRI en een consult met een chirurg. En vermoedelijk zal het advies worden om de galblaas wel te verwijderen. Maar dan is de operatie veel eenvoudiger en het herstel sneller.

Nu is het zaak om te herstellen. Ik ben 7 kilo kwijtgeraakt, en nog laag in energie. Gesloopt dus. Nu ik weer thuis ben merk ik elke dag dat ik weer wat meer energie, maar het is nog dun.

Ook Lies moet herstellen. Ze heeft een hele zware tijd gehad, met veel zorgen. Ze heeft ook heel veel moeten doen, al was het maar elke dag 2 x 50 km naar Evora rijden...Dus, de energie die ik heb richt ik zoveel mogelijk op haar, met heel veel kriebels.. Ik ben ook dankbaar dat mijn lieve zus Karin een deel van de tijd bij Lies was; dat heeft erg geholpen. Familie is zo belangrijk, maar ik vermoed dat Lies hier wel meer over zal schrijven 😉.