Een complexe; Portugal en stierenvechten...

Eindelijk heb ik, Peter, weer eens inspiratie voor een blog. En meteen maar een moeilijk onderwerp beetgepakt. Stierenvechten.

Iedereen heeft een mening over stierenvechten. Fout. Helemaal fout. En dat klopt. Dierenbeulen die stokken in de nek van een stier steken om hem lekker fel te krijgen. En dan afmatten en vervolgens afmaken. Dat beeld hebben we denk ik allemaal. Onacceptabele dierenbeulerij. En dan wonen we in de Alentejo in Portugal... Waar het barst van de stierenvechtarena's. Elke plaats heeft er wel een. Dat is ook voor mij een complexe. Het blijkt dus heel erg bij de Alentejo te passen, in de cultuur. Voordat je verder leest heb ik eerst twee kanttekeningen.

Ik had me al wel ingelezen en de Portugese stierenvechterij is niet bloederig. Geen zwaarden of zo. Alleen lichamelijke kracht. Zie echter ook de aanvulling onderaan.

Wie zijn wij als emigranten om te oordelen over ons gastland. Ik ben hoe dan ook hier gast. Persoonlijk heb ik een bloedhekel aan die morele superioriteit die vele Nederlanders nog denken te mogen hebben. Ik heb wel een mening over stierenvechten - onnodig en niet doen - maar ik heb geen oordeel. Zeker niet nadat we het gezien hebben.

En toen was er bij een feest in Orada een tijdelijke stierenvechtarena opgesteld. En we zijn er heengegaan om te ervaren hoe het gaat. Dat wilde ik alleen doen wetende dat het geen slachtpartij is. Hoe ziet het stierenvechten er hier nu uit? Er staat een veewagen aan de arena met een aantal runderen erin. Verschillende leeftijden (van een maand of 6 tot meer dan 3 jaar) en tot mijn verrassing meestal koeien. De runderen worden stuk voor stuk in de arena losgelaten, maar niet voordat er een beschermende hoes over de loei(!)-scherpe horens wordt gedaan. De punt van de hoorn is daarmee plat en niet zo gevaarlijk meer. Als de koe of stier in de arena is dan begint het. Iedereen mag de arena in. Er zijn mannen bij die duidelijk ervaren zijn, en onervaren amateurs. Maar nu komt het: ze hebben diep respect voor de runderen en blijven vooral aan de kant. De koeien en stieren rennen wel op de mannen af om ze op de horens te nemen. En de dieren hebben echt schijnbewegingen. Rustig wegwandelen - tomtiedom ik ben lekker iets anders aan het doen - en dan plots omdraaien en in volle snelheid op ze af. Ze kennen blijkbaar het spel want ze werden niet echt uitgedaagd. Dus, kerels met de nodige testestoron springen over de wand de arena in, en ze weten niet hoe snel ze er weer uitmoeten als het rund op ze afkomt. Zie het eerste filmpje hieronder. Let vooral op de angst op het gezicht van die man.

Maar wat is nu de 'sport'? Dat was toch wel spectaculair. De bedoeling is dat een groepje mannen zo'n koe of stier in bedwang krijgt. En dat doen ze doordat een man zich letterlijk op de hoorns laat nemen! Hij gaat dus voor een afstormende koe of stier staan, pakt de hoorns als het dier tegen hem aanknalt (mijn ribben zouden echt breken) en dan komen andere mannen om het rund in bedwang te krijgen. En dan blijkt hoe gruwelijk sterk zo'n dier is. 5 man is meestal net genoeg, ook voor een jonger rund.

Onderstaand filmpje laat zien dat het ook niet altijd goed gaat. Ondanks de hulp wordt de man met het rode shirt hardhandig tegen de grond gedrukt en gehouden. Ik begreep echt wel waarom er een ambulance klaarstond...

Als een rund in bedwang gehouden is speelt de band een speciaal deuntje en mag het dier weer de veewagen in. Ook dan lijkt het alsof ze het weten; de klep is nog niet open of zes springen er al weer in. Er waren ook runderen waar niemand bij in de arena durfde, waaronder een forse stier van naar schatting een kilo of 700. Die loopt dan briesend door de arena (alsof hij de mannen uitdaagde!), ramt met zijn kop tegen de afzetting (waardoor er echt wel paniek ontstond onder het publiek want het is me een geweld!), en na een paar rondjes mocht ook hij de veewagen weer in.

En tja, wat vind ik er nu van na het gezien en ervaren te hebben. Nog steeds vind ik het onnodige dierenkwelling. Net als bij de 'vissport'. Dus gewoon niet doen. Maar wat ik ook zag (en ik heb m'n boerderij achtergrond) was dat de dieren weliswaar opgefokt waren in de arena en vol adrenaline, maar zeker niet angstig. Ze zullen denk ik wel pijn ervaren, vooral bij het sjoren aan de staart (hoewel ze gelukkig de staart niet op de rug draaiden; dat doet wel erg veel pijn) en dat is niet OK. Ik zag ook heel veel respect van de mannen in de arena voor de runderen. En wat ik er ook van vind: ze gaan wel met blote handen voor zo'n aanstormend rund staan. Ze hebben wel lef

Mensen leren in de Alentejo respect hebben voor hun runderen. Ook de kinderen die onder de toeschouwers zaten. Ze kennen hun oerkracht en respecteren die kracht. Dat is durf ik te zeggen in Nederland niet zo. Een koe is aaibaar; ik weet uit ervaring dat dat echt niet klopt. Ook een Nederlands rund verdient ontzag vanwege zijn of haar kracht. Ik heb dus wel een mening en eigenlijk ook wel een oordeel. Vanuit mijn perspectief is stierenvechten achterlijk. Maar juist omdat het zo lijkt te passen in de cultuur van de Alentejo en ik veel respect en ontzag voor het dier zag ga ik mijn oordeel lekker fijn voor me houden. Ook omdat de dieren geen schade leken op te lopen.

Op een of andere manier past het bij hoe men in de Alentejo naar de natuur kijkt. Met ontzag en respect. Misschien kunnen wij Nederlanders en de stedelijke Portugezen daar wat van leren.

Aanvulling. Ik heb van een Portugese begrepen dat er in Portugal twee vormen van stierenvechten zijn. Wat wij gezien hebben is 'Garraiada'. Maar er is ook de smerige martel vorm met o.a. het in de nek steken van vlaggetjes met weerhaken. Dat heet 'Tourada'. Die vorm van stierenvechten is ronduit walgelijk en er is veel weerstand tegen. Maar het is niet verboden helaas. Naar Tourada zal ik nooit en te nimmer toe gaan.